Narodowa Fundacja Snu

 

Zdjęcia zaczerpnęliśmy z www.freepik.com.

https://natemat.pl/zdrowie/560717,jak-dlugo-mozna-zazywac-benzodiazepiny-po-tym-okresie-uzalezeniaja-ostrzega-prof-adam-wichniak

W wywiadzie można przeczytać m.in:

Leki nasenne są dla osób, które dobrze śpią, ale z jakichś powodów mają krótkotrwały problem ze snem i muszą sobie pomóc przez kilka lub kilkanaście dni. Natomiast jeżeli pacjent ma problem ze snem, który trwa kilka tygodni, kilka miesięcy, to taki pacjent powinien już być świadomy tego, że same leki to nie jest wystarczająca metoda leczenia.

Dla osoby starszej przewlekłe przyjmowanie leków tłumiących, a takimi są benzodiazepiny, związane jest z pogorszeniem sprawności intelektualnej, pamięci, a także ze zwiększonym ryzykiem upadku. A więc powodów, aby tych leków przewlekle nie stosować, jest znacznie więcej niż tylko to, że ryzykujemy uzależnieniem.

Zalecany okres przyjmowania benzodiazepin i leków o podobnym działaniu, stosowanych jako środki nasenne i uspokajające jest w granicach 2-4 tygodni. Stosowane po tym okresie uzależniają i potem trudno je odstawić. Szybkość narastania uzależnienia zależy od tego, jakie dana osoba ma podłoże neurobiologiczne i genetyczne i czy są obecne czynniki ryzyka uzależnienia, np. zły stan psychiczny lub obecność innych uzależnień u pacjenta, lub członków jego rodziny, np. uzależnienia od alkoholu.

Pacjenci muszą mieć świadomość, że jeśli leki nasenne są stosowne dłużej niż dwa tygodnie, to trzeba je przyjmować w sposób przerywany. Już samo to, że pacjent dostawałby od lekarza informację, że to lek uzależniający i można go stosować tylko 3-4 razy w tygodniu, zmniejszyłoby ryzyko uzależnienia od tych leków.

Interwencja wykorzystuje podejście zorientowane na pacjenta, oferując osobom starszym bezpieczne, stopniowe zmniejszanie stosowania tych leków. Pracownicy ochrony zdrowia zapewnią materiały edukacyjne oraz strategie wsparcia dla pacjentów i ich rodzin.

Lista leków nasennych, które stosowane dłużej niż 4-6 tygodni mogą być szkodliwe dla osób w wieku powyżej 65 r.ż.:

Jeśli Państwa pacjent ma 65 lub więcej lat i przyjmuje lek nasenny dłużej niż 3 miesiące i częściej niż 3 razy w tygodniu, może to oznaczać, że przyjmuje go szkodliwie.

Więcej informacji o badaniu można otrzymać kontaktując się z Prof. Adamem Wichniakiem tel. 22 4582-510, email:besafe@ipin.edu.pl

BE-SAFE w skrócie

Projekt BE-SAFE koncentruje się na bezpieczeństwie pacjentów, zwracając uwagę na luki w wiedzy i praktyce dotyczącej ograniczania stosowania leków na problemy ze snem w Europie. BE-SAFE to europejski projekt badawczy finansowany w ramach programu Horyzont Komisji Europejskiej (HORIZON-HLTH-2021-CARE-05-01: Poprawa jakości opieki i bezpieczeństwa pacjenta) oraz przez Szwajcarski Sekretariat Stanu ds. Edukacji, Badań i Innowacji (SERI) (umowa nr 22.00116). Projekt realizowany jest w latach 2022–2027.

Przydatne linki: https://besafe-horizon.eu/

Światowy Dzień Snu obchodzony jest 14.03.2025 r.

Tegoroczne hasło to „Uczyń zdrowy sen Twoim priorytetem” (Make Sleep Health a Priority).

Dowody naukowe są jednoznaczne: Sen jest niezbędny dla zachowania dobrego stanu zdrowia i dobrego samopoczucia. Dobra jakość snu umożliwia dobre samopoczucie i zwiększa odporność na choroby, podczas gdy zła jakość snu negatywnie wpływa na prawie wszystkie aspekty zdrowia ciała i umysłu. Dla zachowania dobrego stanu zdrowia sen jest równie ważny jak prawidłowe odżywiania się i aktywność fizyczna ! Nadszedł czas, aby uczynić zdrowy sen priorytetem.

Jak można zacząć:
1) Utrzymuj regularny rytm snu.
2) Stwórz relaksujące środowisko do spania.
3) Zastanów się w ciągu dnia: czy czujesz się wypoczęty?

Co to jest Światowy Dzień Snu?

Światowy Dzień Snu, stworzony i organizowany przez World Sleep Society, to międzynarodowe wydarzenie, które buduje więzi i zwiększa świadomość na temat zdrowia snu wśród naukowców, pracowników systemu ochrony zdrowia, pacjentów i społeczeństwa. Uczestnicy z każdej z tych grup interesariuszy organizują działania podnoszące świadomość na temat zdrowego snu w swoich lokalnych placówkach ochrony zdrowia, instytucjach, firmach i społecznościach. Organizatorzy działań zgłaszają swoje aktywności na oficjalnej stronie internetowej Światowego Dnia Snu pod adresem worldsleepday.org. Zgłoszenie swojej aktywności pomaga w jej promocji i zachowaniu jej w historycznym rejestrze. Zgłoszone działania są automatycznie brane pod uwagę przy przyznawaniu Nagrody za wyróżniającą się aktywność, corocznej nagrody przyznawanej krótkiej liście działań wybranych przez komitet Światowego Dnia Snu.

Komitetowi Światowego Dnia Snu współprzewodniczą dr Fang Han (Chiny) i dr Lourdes DelRosso (Stany Zjednoczone).

Komentarz do tematu 2025 ze strony Liderów Światowego Dnia Snu

„Budzenie się z poczuciem pełnego wypoczynku to jedno z najwspanialszych odczuć na świecie. Wyobraź sobie, jak jest to energetyzujące – Twój umysł odświeżony, ciało naładowane, a odporność na choroby silniejsza niż kiedykolwiek. Priorytetowe traktowanie zdrowego snu jest kluczem do utrzymania tej energii i codziennego udanego rozpoczynania dnia!”– Dr Lourdes DelRosso

„Dowody naukowe jasno wskazują, że sen jest niezbędny dla Twojego zdrowia, ale to nie oznacza, że łatwo jest uczynić zdrowy sen priorytetem. Zacznij myśleć o śnie jak o codziennym nawyku – tak samo jak o aktywności fizycznej i zdowej diecie. Jak przygotujesz się do snu dzisiaj wieczorem? Jak się czujesz w ciągu dnia? Takie proste codzienne refleksje są pierwszym krokiem do nadania priorytetu zdrowemu snu. Zacznij już dziś!”–Dr Fang Han

Kluczowe przesłanie na Światowy Dzień Snu 2025 r.

Kluczowe przesłanie 1: Sen jest niezbędny dla zdrowia.

Sen jest kluczowym filarem zdrowia, podobnie jak odżywianie i aktywność fizyczna.

• Sen pomaga wspierać pamięć i uczenie się.
• Sen pomaga usuwać szkodliwe produkty przemiany materii  z mózgu.
• Sen wspiera zdrowie mózgu, a zdrowie mózgu wspiera sen.
• Sen wspiera zdrowie układu odpornościowego, a zdrowie układu odpornościowego wspiera sen.
• Sen pomaga układowi odpornościowemu w usuwaniu bakterii i wirusów.
• Sen pomaga w recyklingu starych komórek i utrzymaniu zdrowia naszego ciała oraz poziomu energii.

Zła jakość snu może mieć wiele negatywnych wpływów na zdrowie człowieka:

• Zła jakość snu jest powiązana z otyłością, cukrzycą, chorobą wieńcową i zwiększoną śmiertelnością z przyczyn sercowo-naczyniowych.
• Zła jakość snu może obniżyć odpowiedź immunologiczną, zwiększając podatność na infekcje, które dodatkowo obniżają jakość snu.
• Niektóre zaburzenia snu, takie jak obturacyjny bezdech senny i zaburzenia zachowania w czasie snu REM, są związane z pogorszeniem funkcji poznawczych, demencją, ryzykiem napadów padaczkowych i zwiększonym ryzykiem udaru.
• Zła jakość snu może skutkować wydłużonym czasem reakcji, upośledzeniem osądu i zaburzeniami poznawczymi podobnymi do efektów upicia się alkoholem.
• Senność zaburza zdolność do bezpiecznej jazdy samochodem , nawet jeśli kierowca nie zaśnie.

Kluczowe przesłanie 2: Zdrowie snu jest wielowymiarowe.

„Zdrowy sen” oznacza więcej niż po prostu „wystarczającą ilość snu”. Istnieje sześć wymiarów, które wpływają na zdrowy sen, a w konsekwencji na ogólne zdrowie i dobre samopoczucie. Podział „zdrowia snu” na odrębne aspekty umożlwia orędownikom zdrowia snu bardziej ukierunkowane działania promujące zdrowe zachowania związane ze snem. Sześć wymiarów zdrowia snu to:

1. Czas trwania snu: ile spałeś w ciągu 24 godzin?
2. Wydajność snu: jak dobrze zasypiasz i pozostajesz we śnie?
3. Pory snu: kiedy śpisz?
4. Regularność snu: czy masz stałe godziny snu i budzenia się?
5. Czujność: czy masz dobrą koncentrację uwagi w ciągu dnia?
6. Jakość snu: czy jesteś zadowolony ze swojego snu?

Kluczowe przesłanie 3: Stwórz plan, aby priorytetowo traktować zdrowy sen.

Codzienne życie każdej osoby jest inne, więc nie ma jednej metody na poprawę zdrowia snu. Każda osoba musi indywidualnie rozważyć swoje możliwości i potrzeby. Zastanów się:

• Jak możesz kontrolować swoje warunki do snu? Twoje warunki do snu są jednym z najważniejszych czynników dla dobrej jakości snu, ale mogą być też najtrudniejsze do zmiany. Kontroluj to, co możesz. Ograniczaj ekspozycję na światło (szczególnie z ekranu telefonu); utrzymuj chłodną temperaturę w sypialni; używaj „białego szumu” lub innej metody kontroli halasów z otoczenia, jeśłi Twoje środowisko do snu nie jest w pełni ciche. Najważniejsze jest to, abyś czuł się komfortowo i mógł się zrelaksować w swojej przestrzeni do snu.
• Kiedy jest Twoja pora snu? Zaplanuj, aby była ona poodbna każdego dnia. Regularność jest kluczowa!
• Ile snu dajesz w prezencie Twojemy organizmowi każdej nocy? Ustal sobie za cel co najmniej 7 godzin.
• Czy jesteś zadowolony ze swojego snu? Zapisuj swoje odpowiedzi na to pytanie, pracując nad zdrowiem snu. Śledź swoje postępy.

Zacznij od tych pytań, gdy tworzysz plan priorytetowego traktowania zdrowia snu. Istnieje niezliczona ilość innych pytań i szczegółów, które możesz rozważyć, ale nie możesz zmienić wszystkiego naraz! Twój pierwszy krok jest najważniejszy: uznaj, że sen jest niezbędny dla Twojego zdrowia i uczyń go priorytetem!