15-ty Światowy Dzień Snu obchodzony jest 18.03.2022 r.
Tegoroczne hasło to „Dobry sen, Zdrowy umysł, Szczęśliwy świat” (Quality Sleep, Sound Mind, Happy World).
Hasłem przewodnim 15-ego dorocznego Światowego Dnia Snu® (WSD – World Sleep Day) jest „Dobry sen, zdrowy umysł, szczęśliwy świat”. WSD jest wezwaniem dla wszystkich profesjonalistów zajmujących się snem do orędownictwa i edukowania świata na temat znaczenia snu dla osiągnięcia optymalnej jakości życia i poprawy globalnego stanu zdrowia.
W jaki sposób sen dobrej jakości pomaga zachować zdrowie psychiczne? Jak lepszy sen może pomóc ludziom w skupieniu się w ciągu dnia? Albo jak zmęczenie może nas obciążać fizycznie, psychicznie i emocjonalnie? O tym wszystkim będziemy rozmawiać w czasie tegorocznego Światowego Dnia Snu.
Fakty na temat snu:
- Sporadyczne zmiany w śnie i śnieniu są normalne, a sen w naturalny sposób reaguje na wahania środowiskowe, natomiast czynniki ekstremalne i traumatyczne przeżycia mogą prowadzić do poważnych zmian we wzorcach snu, w tym do zmiany treści snów lub nasilenia koszmarów.
- Wykazano, że sen wspomaga powstawanie emocjonalnych wspomnień epizodycznych na wszystkich etapach przetwarzania pamięci. Natomiast utrata snu pogarsza zarówno kodowanie informacji emocjonalnych, jak i procesy konsolidacji pamięci emocjonalnej.
- Sen odgrywa kluczową rolę w przetwarzaniu emocji.
- Oprócz preferowanej pory zasypiania należy również zwrócić uwagę, jak regularność rozkładu snu i czuwania wpływa na sen. Badania przekrojowe wykazały, że duża regularność dziennego trybu życia, w tym duża regularność pory zasypiania, wiąże się z lepszym subiektywnym stanem snu u studentów, osób dorosłych w młodym i średnim wieku oraz u osób starszych. Stwierdzono, że stabilne pory kładzenia się spać i wstawania są związane z lepszą jakością snu u starszych osób na emeryturze bez ograniczeń związanych z pracą w ciągu dnia.
- Jakość snu jest lepsza, gdy jest on zsynchronizowany z charakterystyką okołodobową i nie ma ograniczeń w harmonogramie dnia.
- Bardziej stabilny czas wstawania koreluje z lepszą jakością snu według własnej oceny i wyższą wydajnością snu w ciągu dnia.
- U osób, które często zmieniają pory snu, a co za tym idzie, wzorzec ekspozycji na światło/ciemność, może dojść do rozregulowania systemu okołodobowego i cyklu snu/budzenia, ponieważ zegar okołodobowy potrzebuje czasu, aby dostosować się do zmian w harmonogramie. Takie rozregulowanie może mieć niekorzystny wpływ na funkcje poznawcze i zdrowie.
- Osoby regularnie śpiące mają lepsze samopoczucie i sprawność psychomotoryczną, a także dłuższy czas trwania snu REM i snu wolnofalowego.
- Regularność snu jest niezależna od czasu jego trwania.
- Osoby śpiące nieregularnie mają opóźniony czas zasypiania i więcej snu w ciągu dnia.
- Regularność snu jest pozytywnie skorelowana z wynikami w nauce. Regularność snu nie jest skorelowana z czasem trwania snu, co sugeruje, że regularność stanowi kolejny wymiar informacyjny snu.
- Dobry sen jest niezbędny dla dobrego zdrowia.
- Ponieważ sen jest związany z wieloma układami fizjologicznymi, niewystarczająca długość snu i niska jakość snu wiążą się z kilkoma niekorzystnymi czynnikami zdrowotnymi, takimi jak śmiertelność, przyrost masy ciała i otyłość, cukrzyca i metabolizm, stany zapalne, choroby układu krążenia, funkcjonowanie neurokognitywne, zdrowie psychiczne.
- Wykazano, że skrócenie czasu trwania snu powoduje upośledzenie pamięci operacyjnej, funkcji wykonawczych, szybkości przetwarzania i wydajności poznawczej.
- Krótki czas trwania snu jest związany z gorszym zdrowiem psychicznym.
Fakty na temat snu i COVID-19
- Negatywny wpływ na sen występuje nie tylko u pacjentów, ale także pracowników opieki zdrowotnej bezpośrednio zaangażowanych w opiekę nad pacjentami z COVID-19.
- Zaburzenia snu są powszechne u pacjentów przyjmowanych na OIT (związane z wieloma czynnikami) w normalnych warunkach, ale są bardziej nasilone u pacjentów OIT z grupy COVID-19 i innych, a także u pacjentów z oddziałów nieobjętych grupą COVID-19.
- Ważne jest, aby zwracać uwagę na upośledzoną jakość snu i inne zaburzenia snu nie tylko u pacjentów, ale także u pracowników służby zdrowia, szczególnie tych pracujących na pierwszej linii frontu, ponieważ upośledzony sen może wpływać na ich ocenę w opiece nad pacjentem, a odpowiednio wczesne rozpoznanie tego problemu może poprawić jakość snu oraz zmniejszyć krótko- i długoterminowe konsekwencje zaburzeń snu.
- W najnowszych badaniach sugeruje się, że hormon snu – melatonina – może być korzystny w leczeniu COVID-19. Melatonina może zmniejszać stres oksydacyjny, stan zapalny i odpowiedź immunologiczną, co może być szczególnie ważne u pacjentów z OSA, u których te szlaki są już aktywowane.
- Melatonina może również poprawiać jakość snu, co również może być korzystne dla lepszych wyników klinicznych u pacjentów z COVID-19.
- OBS jest bardzo rozpowszechniony na całym świecie, a biorąc pod uwagę, że choroby współistniejące u pacjentów z OBS są takie same jak u pacjentów z zakażeniem COVID-19, u których występują niekorzystne wyniki leczenia, bardzo ważne może być zapewnienie pacjentom z OBS skutecznej terapii CPAP w przypadku zakażenia COVID-19.
Informacje ogólne
- Światowy Dzień Snu (World Sleep Day – WSD) jest dorocznym wydarzeniem, które ma za zadanie podnieść poziom świadomości o zaburzeniach snu i związanych z nimi obciążeniach społecznych.
- Większości zaburzeń snu można zapobiegać bądź je leczyć jednak mniej niż 1/3 chorych szuka pomocy u lekarza specjalisty.
- Problemy związane ze snem są globalną epidemią, która zagraża zdrowiu i jakości życia 45% światowej populacji.
- Lepsze zrozumienie i większa ilość badań naukowych na temat snu pomoże zredukować społeczne obciążenia pochodzące od zaburzeń snu.
- Trzy podstawowe elementy, składające się na dobrą jakość snu to:
- Czas trwania: powinien być dość długi aby osoba śpiąca czuła się wypoczęta i czujna następnego dnia.
- Ciągłość: okres snu powinien być nieprzerwany.
- Głębokość: sen powinien być dość głęboki aby dawać wypoczynek.